Het is als taalnazi best confronterend om erachter te komen dat je al je hele leven dingen verkeerd zegt. Of zelfs woorden gebruikt die helemaal niet bestaan. Maar ja, een écht Zeeuws meisje doet nou eenmaal ook écht Zeeuwse uitspraken. In deze blog zet ik er een aantal op een rij die dus geen Nederlands bleken te zijn. Ik ben heel erg benieuwd of jij ze herkent!
Om boodschappen gaan
Laten we meteen beginnen met een echte klassieker. ‘Ergens om gaan’ betekent ‘iets halen’. Dus als wij Zeeuwen ‘om boodschappen gaan’, ‘gaan we boodschappen doen’, of ‘boodschappen halen’. Maar ik kan bijvoorbeeld ook om een nieuwe jurk gaan, of om een fles shampoo. Ondertussen weet ik wel dat het hartstikke fout is, dus je zal me er niet gauw op betrappen dat ik deze nog gebruik.
De tafel aanzetten
‘Hè, wat ga je doen?’ ‘Heeft jullie tafel een aan- en uitknop dan?’ Pfoe, hoeveel een flauwe reacties ik hier al op heb gekregen, is niet meer op één hand te tellen. Ja, wij zetten de tafel aan. Oftewel: we dekken de tafel. Ik moet eerlijk toegeven dat deze uitspraak er nog wel eens in sluipt. Vooral als ik me tussen andere Zeeuwen begeef.
Doorgaan
Dit woord heeft al voor zó veel misverstanden gezorgd, dat ik hem compleet uit mijn systeem heb gewist. Toen ik net in Tilburg studeerde vroeg ik aan een vriendinnetje hoe laat we door zouden gaan naar een feestje. “Jeetje, moet je dat nu al weten? Tot twee uur ofzo?”, reageerde ze. Ik snapte in eerste instantie niet helemaal waar de communicatie fout ging. Wij gebruiken ‘doorgaan’ als ‘vertrekken’. Dus: ‘hoe laat gaan we door?’ betekent ‘hoe laat vertrekken we?’. En niet TOT hoe laat gaan we door.
Iets niet bij hebben
Op de één of andere manier hebben wij nooit geleerd dat je ‘bij’ wederkerend gebruikt. Dus als je bijvoorbeeld je portemonnee bent vergeten, heb je die niet bij je. Maar in Zeeland zeggen we gewoon ‘ik heb mijn portemonnee niet bij’, punt. Dit heb ik echt nog maar een paar jaar geleden afgeleerd, toen ik met veel Hollanders omging in Curaçao. Zij verbeterden me tot aan het irritante toe. En nu erger ik me er zelf ook aan als anderen het fout zeggen. Haha. Lekker hypocriet!
Weeral
Als iets voor de zoveelste keer gebeurt, zijn Zeeuwen geneigd om te zeggen dat het ‘weeral’ gebeurt. Opnieuw. Op zich is het niet iets waar mensen in een gesprek gauw over vallen, maar in het Algemeen Beschaafd Nederlands is het toch echt ‘alweer’. Omgekeerd dus. Zeker als tekstschrijver toch goed om je er bewust van te zijn dat het niet helemaal juist is.
Van voor, van achter
Nee, ik ben geen liedje aan het zingen. Wij gebruiken ‘van voor’ of ‘van achter’ namelijk als plaatsaanduiding. Wij zeggen bijvoorbeeld dat we ‘van voor’, of ‘van achter’ in de zaal staan. Deze begrippen vind ik alleen terug op Belgische taalwebsites, wat best een logische verklaring is aangezien ik praktisch op de grens woon. In Nederland moet het natuurlijk zijn: ‘vooraan’, of ‘achteraan’.
Tingelen
Dit vind ik echt de allergrappigste uitspraak: tingelen. Wij noemen brandnetels ‘tingels’ en als je je bezeert aan een brandnetel, heb je je ‘getingeld’. We hebben dus eigenlijk zelf een woord verzonnen en daar hebben we voor het gemak ook maar meteen een werkwoord van gemaakt. Hilarisch toch? Dit is trouwens iets wat niet in heel Zeeland gezegd wordt. Volgens mij is het echt een lokaal dingetje.
Krauwen
Nog zo’n Zeeuws woord dat helemaal niet bestaat, is ‘krauwen’. Dat betekent ‘krabben’. Ik herinner me nog goed dat ik een vriendinnetje in Tilburg vroeg of ze op mijn rug wilde ‘krauwen’, omdat ik ‘juuk’ had. Nou, ik kon mooi nog even met jeuk blijven rondlopen, want ze had geen idee wat ik van haar vroeg. En het wordt nog mooier, want een ‘kras’, noemen wij dus ook doodleuk een ‘krauw’.
Grappig om dit allemaal zo op een rij te zien! Ik ben benieuwd of jij uitspraken herkent en of jullie zelf ook van die ‘foute’ uitspraken te danken hebben aan het dialect waarmee je bent opgegroeid.
180 reacties
Keileuk stuksken Elodie!😂😂
Haha, herkenbaar als Zeeuw buiten de provincie? :’)
Goeiemorgen, een mens is nooit te oud om te leren! Leuk en herkenbaar 😂
Haha echt hè! Ik denk dat ik binnenkort nog wel een deel twee kan schrijven, want ik ontdek elke keer weer nieuwe uitspraken :’)
Met trots Nederlandsche taalfouten blijven maken, om het Algemeen Beschaafd Zeeuws of Zeeuws-Vlaamsch eer aan te doen, doet deugd!
Super leuk stukje en zo herkenbaar.
Onze kinderen worden dan ook tweetalig opgevoed. Zeeuws en Nederlands. Mijn vrouw is er een van de velen die corrigeert…..maar stiekem toch ook het prachtige Zeeuws overneemt.
Haha, wat grappig om te horen! Komt ze zelf niet uit Zeeland? Dan heeft ze aan jou vast een goede leraar! 😉
Rianne is een overkantse…en opgevoed in het ABN. Daar vullen we elkaar in aan.
Ik woon sinds 25 jaar in Zeeuws Vlaanderen en waar ik nog steeds aan moet wennen is dat als een zeeuw zegt dat je ets MOET dat het mag en dat als je iets MAG je het moet !,
Bijvoorbeeld: moet je koffie of dat mag je even naar de keuken brengen.
Haha, ik kan me voorstellen dat dat verwarrend is. Ik moet ook toegeven dat deze voor mij niet zo herkenbaar zijn. Waar in Zeeuws-Vlaanderen woon je?
Ik moet dus oppassen wat ik de kinds leer!!
Als je hen het leven buiten Zeeuws-Vlaanderen wat makkelijker wilt maken, misschien wel ja 😉 Haha!
Haha, het mooiste is dat het voor ons heel normaal is.
Ik heb er nog een voor je: met de tijd zeggen wij: 20 over of 20 voor. In het ABN is het 10 voor half of 10 over half.
Oh, dan doe ik dat wel op het ABN-manier, haha. Waar in Zeeland woon je?
Ik woon in Terneuzen en kom uit Rotterdam
Wat dacht je van “bloeien”. “Ik bloei uit mijn duim”, kortom een wondje op mijn duim waar bloed uit komt 😂
Haha, bloeien, dat is ook een goeie ja :’) (hmm, dat moet natuurlijk ook ‘goede’ zijn)
Hopi bon en heel herkenbaar! 🙂
Haha, wat grappig!
Ook ik ben een zeeuw (zeeuwsch vlaanderen) en ben 32 jaar geleden in Tilburg gaan studeren en niet meer weggegaan. Toen ik net in Tilburg woonde liep ik tegen dezelfde dingen aan als jij. Maar daarbij werd ik ook superraar aangekeken wanneer ik het over een pimpampoentje had. Ik op mijn beurt had nog nooit van een lieveheersbeestje gehoord 🙂
Heel herkenbaar als je een pimpampoentje ziet weten de “ollanders” ook niet wat je bedoeld.
Maar ik ben een echte Zeeuwse en daar ben ik maar wat trots op.
Da’s hem z’n auto” 😉
Leutig allemaal, maar vooral volhouden hoor!
Kennen die Ollanders ook een pieternelleke dan? 😉
Haha, wat dacht je van pielen (eenden), ‘wat doet er op?’ en een pinker (knipperlicht)
Mijn collega was toevallig vanochtend later op t werk, ze had zich “overslapen”…
Waarschijnlijk lag haar “logi” in de “schuif”
Iets uit een schuifje/schuufje (lade) pakken. Een bekken (teiltje) vol water doen. Wil je ook een drukje (dropje).
Toch blijft da dialect leuk en eigen aan de streek waar je vandaan komt en trots op bent.
Wat dacht je van : kheb de stal gevogen
Achterwind is ook zoiets en als iets snerkt.
Heel leuk en herkenbaar dit stukje. Ik kom ook uit Zeeland en woon inmiddels al weer 10 jaar in Tilburg waar mensen mij soms betrappen op Zeeuwse uitspraken als “zeere Rik” (pijn in de rug) terwijl mensen denken dat je het aan je hart hebt … Ook “stok over blok” snapt men niets van. Hihi Erg verwarrend soms maar ook weer erg grappig 😂
Ulder en zulder(hun en hen)
Druuzig( te snel. Iets willen doen, Wat dan niet lukt)
Ieseluk
Druuzig ja. En alleen Zeeuwen snappen wat dat is, heb er nog steeds geen goed alternatief voor gevonden. Onbesuisd, maar dat dekt niet geheel de druuzige lading.
Supergrappig, als Ulsterse die inmiddels boven de rivieren woont gebruik ik ze nog allemaal, maar een aantal bewust niet buiten de deur 😂
Het zonnetje zit ipv de zon schijnt
Zo herkenbaar hahaha
Laat maar doen ipv laat maar zitten
Superleuk om te lezen! Ik heb er nog wel een paar :
* Uitgerokken zeggen als je bedoelt dat het elastiek is uitgerekt.
* Ik ben door : ik ga weg
* Een floeper : dat is een flessen kikker, om de fles leeg te maken
* Als het mistig is, noemen wij dat diezig, maar dat kennen Nederlanders ook niet.
* Windje mee, als we meewind hebben.
Enzovoort 🙂!
Ik woon overigens al 25 jaar niet meer in Zeeuws Vlaanderen…
Haha, wat grappig! Windje mee zou ik in een jolige bui ook nog wel kunnen zeggen!
Heel herkenbaar. Tijdens mijn eerste baan als instructief communicatiedeskundige bij de Belastingdienst zei jk tegen m’n collega’s: ‘Ik ga door hoor’ waarop ze zeiden eh, ja ok maar de volgende dag vroegen ze verbaasd waar ik ineens was gebleven😂
En wat dacht je van ‘Welk weer geven ze af?’. Ofwel: welk weer is er voorspeld?
Herkenbaar!
stikke géaf hesproke van joe, méa dr bin nog zo vee are kiek méa us, ik hore ut wéa van julder http://www.mijnwoordenboek.nl/dialect/Zeeuws 🙂
Dit is vast geen Hulsters? Haha!
Haha, heel herkenbaar. Maar hier in Groningen kunnen ze er ook wat van, dus valt het niet zo op😊. Op mijn eigen blogje moet ik er, als zelfbenoemd taalpurist, uiteraard wel op letten. Zeker in mijn stukjes over taalverloedering (https://www.mijnblogje.nl/category/taalverloedering). Ze slippen er zomaar door. Een van de mooiste vind ik toch altijd: “We gaon gaon eten.”
🙂 Of in’t land van Axel: “Me goame goan sloap’n”
Ik verjaar
Herken je uitspraken toch ook wel 🙂 in onze “streek”.
Maar goed ben ook net opgegroeid aan de andere kant van de Grens in het Westelijkste puntje van Brabant. Echter in Oost-Brabant kennen ze het ook niet.
Het “Aanrijden” blijft een grappige uitdrukking wat voor gezichten je soms krijgt buiten Brabant ;’-)
Super leuk geschreven! Ik mis alleen het ‘pimpampoentje’ oftewel een lieveheersbeestje 😂
Haha, die gebruik ikzelf niet, maar een paar dorpen verderop wel inderdaad!
Misschien al genoemd maar in ieder geval het toppunt van spraakverwarring: laat maar doen. Dan bedoelen we (Zeeland ZB) ‘laat maar’ en niet ‘laten we het maar doen’. 🙂
Heel herkenbaar! Ik ben al ruim 40 jaar weg uit Zeeuws-Vlaanderen maar ik pomp nog steeds mijn fiets op als ik een platte band heb.
Haha, je fiets in plaats van de band?
Als je zegt:”da’s ‘n aorigen”, dan bedoel je niet “dat is een aardige (man), maar: dat is een rare!🥴
“Laat maar doen” Een Zeeuw weet dat het dan niet meer nodig is, ieder ander denkt dat je akkoord geeft, oftewel “laten we het maar doen”.
Vergeet “knossels” niet 😉
Ik heb knossels in mijn haar (klitten)
Het is op Curaçao ipv in Curaçao.
“Het is geen waar” schijnt ook niet juist te zijn, word regelmatig gecorrigeerd door een collega: “Het is NIET waar”.
Schitterend. Zo confronterend als je als Zeeuw uit de klei gaat studeren. Ik ken er nog wel een paar. Als iets zielig is: ‘t is zonde. Als je de telefoon opneemt: ‘t is hier mee…, duwen in een volle ruimte: drummen.
Leuk initiatief!
Gewoon leutig!! 😉
Ier gaan we “achter boodschappen” 😉
Tingels ken ik wel maar niet als ‘broeinetels’. In Zuid-Beveland zijn tingels vingers. Mee je tingels afbluuve! Niet aankomen dus.
Dat zijn meer tengels, bluf mie je tengels dr vanaf
Als import Zeeuw (ik kom uit Noord-Holland) vind ik deze Zeeuwse uitspraak ook prachtig. “wat is het mooi weer, dat hebben ze glad niet afgegeven” mijn moeder vroeg toen of er soms geen pakketje was bezorgd!
En wat dacht je van “laat maar doen”… De rest van Nederland verwacht dan dat we het gaan doen.
Na 20 jaar ben ik van het Zeeuwse taaltje gaan houden.
Leuk! Hier als niet Zeeuw in Zeeland ook al wat ervaring mee. Voor mij is “Laat maar doen” ook een mooie, is voor mij dat we dus iets gaan doen, Maar men bedoelt hier “ laat maar zitten” en dus juist niet iets gaan doen.
Ik ben zelf geen Zeeuw, maar al enige miscommunicaties ervaren met vrienden die dat wel zijn. De voorbeelden die je noemt komen me dus maar al te bekend voor! Een ander voorbeeld: ‘laat maar doen’. In mijn oren betekent dat ‘laten we het maar wel doen’, terwijl de gemiddelde Zeeuw bedoeld: ‘laten we dit maar niet doen’.
Als Zeeuws-Vlaming wonend in Utrecht, komt dit mij heel bekent voor.
Prachtig geschreven.
Haha, dankjewel!
Laat je niet gek maken en spreek lekker je Moers taal. Wees trots op je afkomst en verloochen je achtergrond niet. Zo zullen er in elke steek andere spreekwijzen zijn. Juist leuk toch!
Dat is allemaal behoorlijk Vlaams, wat gezien de geschiedenis niet hoeft te verwonderen. Erg leuk taaltje, dat Zeeuws!
Ooit zei ik tegen mijn vriendin uit Den Haag dat ze een leuk kotje had toen ik voor het eerst in haar nieuwe appartement kwam! Zo noemen wij thuis een leuk huis altijd, maar zij begreep er niks van!
Haha, wat grappig! Wij zeggen bijvoorbeeld wel ‘kippenkot’ of ‘frietkot’. Maar gebruiken het woord dan weer niet voor een huis, haha.
Leuk verhaal en ja herkenbaar, Ik heb ongeveer 10 jaar in Zeeland gewoont. Mijn eerste ervaring met zeeuwen en hun taal was Ho stop waar is de ondertiteling! Ik zelf uit Utrecht had geen idee waar het allemaal over ging het is goed gekomen en een mooie tijd in Zeeland gehad. Heel grappig nu ik in Portugal woon en op mijn eerste baan het woord ” hosternokke” hoorde ik zei tegen de vrouw jij bent een zeeuw, nou zei ze geen echte maar dit woord is gebleven en moet bekennen gebruik het heel af en toe ook!
Ik woon ondertussen al 8 jaar in Tilburg, maar gebruik nog steeds veel van deze uitspraken. Gelukkig kennen mijn vrienden hier een groot deel van die uitspraken (soms na enige uitleg).
Maar die mooiste die ik mis in het lijstje is: “iets op z’n elfendertigst doen”. Bijna niemand die daar de betekenis van kent buiten Zeeland.
Haha vertel, die ken ik ook niet?!
“Iets op z’n elfendertigste doen” is iets langzaam doen.
‘Laat maar doen’, wat wij in Zeeland gebruikten als ‘laat maar zitten’ werd daarbuiten vaak opgevat als ‘laten we dat maar doen’, wat uiteraard het omgekeerde betekent…
ik had het laatst toen zei:ik had achterwind hier zeggen ze voor de wind..
Heel herkenbaar haha! Ik kom van Goeree Overflakkee, maar daar zeggen we de meeste dingen ook zo. Ken alleen tingelen niet.
Wanneer je op de fiets rijdt en zegt :
“Ik heb achterwind” ?
“De pen ligt in de schuif”.
“Doe niet zo mottig”.
Zo zijn er vele…
Haha oh ja, de ‘schuif’ gebruik ik ook!
Wij zeggen ze allemaal fout, en ik ben er nog trots op ook! In tilburg ( in Brabant overal trouwens))zeggen ze ook rare woorden, keileuk is er daar een van. Wat heeft een kei nu met leuk te maken?
Het woord taal-nazi vind ik een heel slecht woord, waarmee het stukje is begonnen
Een klein kokkel IPV een knuffel
“Laat maar doen” heeft in ons Zeeuws/Brabantse gezin al voor veel verwarring gezorgd. Een Zeeuw gaat het dan niet doen, de rest van Nederland wel.
Laat maar doen. Ik als Zeeuw doe het dan niet, de rest van Nederland wel. Heeft in ons gezin al voor veel verwarrende situaties gezorgd
Ik kom ook veel uitdrukkingen tegen die je vaak in Vlaanderen hoort. Bijvoorbeeld ‘doorgaan’ Hoe laat gaat dat feestje door? Wat wil zeggen: hoe laat begint dat feestje?
“Haantjes en hoentjes”, maar dan plat uitgesproken…
Er is toch ook een aanmerkelijk verschil tussen het West- en Oost-Zeeuws Vlaams…
Haha, als Zeeuwse herken ik er een hoop! Ik was mij hier ook totaal niet bewust van, tot ik op kamers ging in Tilburg en een vriendin gek stond te kijken toen ik “om boodschappen” zei. Andersom schrok ik toen zij als echte Brabantse zei om een bepaald tijdstip te zijn “aangereden.”
Haha, heel erg herkenbaar! Ik heb ook in Tilburg gestudeerd en liep tegen precies dezelfde misverstanden aan :’)
Haha, wat grappig! Mijn vriend komt uit Zeeland en aan het begin hadden we nogal eens last van spraakverwarring. Onder andere door ‘laat maar doen’, inderdaad. Nu wonen we al 5 jaar in Rotterdam maar zegt hij nog steeds dat hij “om boodschappen” gaat. <3
Ik heb een tijdje in Zeeland gewerkt en mijn collega's hadden het altijd over een mailtje/berichtje "doen" in plaats van "sturen", ook zo'n grappig klein verschil.
Haha, heerlijk!
Buiten Zeeland gaan wonen om een winkel te runnen. Op een dag bestelden we iets bij de leverancier, wat we gelijk nodig hadden die dag. Ik zou er wel even “om komen”. Dat we bedoelden dat we het gelijk op wilden halen, was niet door de leverancier begrepen 😂 Die stond heel raar te kijken dat ik ineens voor zijn deur stond. Hij dacht er iemand om het leven was gekomen….
Haha oh god, dat is pas een misverstand!
ik mis als Zeeuwse-niet-Zeeuw nog een belangrijke:
“laat maar doen” Waar in Zeeland mee bedoeld wordt: “laat maar zitten”, maar wat in de rest van Nederland opgevat kan worden als het tegenovergestelde: “laten we het maar doen”
Haha, die hoor ik heel vaak inderdaad. Ik gebruik hem zelf niet, daarom staat hij niet in dit lijstje, maar ik geloof dat-ie in deel 2 niet kan ontbreken!
Wil je niet-Zeeuwen zien fronsen; hier volgen er nog een paar:
-uitslieren (als t glad is)
– een appelsien pellen
– onstrant wezen (brutaal zijn)
Haha, uitslieren herken ik wel inderdaad. En een appelsien in plaats van sinaasappel ook!
Wat grappig, Ik kom uit de randstad maar woon nu in Bergen op Zoom, de plek waar Brabant Zeeland kust. En bepaalde uitdrukkingen in het artikel herken ik, maar bestempelde ik altijd als typisch Bergs.
Krauwen doen we hier inderdaad bij jeuk. In de randstad krabden we . En je sleutels heb je bij, en niet bij je. Van alle uitdrukkingen heb ik de laatste het makkelijkst overgenomen. Het is wel lekker lui om de ‘je’ erachteraan weg te laten.
Dan zul je vast nog veel uitspraken herkennen!
Vooral doorgaan met alle uitspraken. Erg leuk om te lezen.
Ben een taal liefhebber.
Er komt zeker nog een deel twee!
Wat ook heel typisch Zeeuws-Vlaams is, is in een zin als stopwoordje “bij God” gebruiken. Heel vaak valt het niet eens op. Zoals bijvoorbeeld: Ik zou het bij God niet weten. Of in dialect: ‘K zou’t bijgot nie wete.
Of wat ook een mooie is, is vragen of de “petatten al zocht zijn”. Ofwel of de aardappelen al gaar zijn.
Ik woon al 40 jaar niet meer in Zeeuws-Vlaanderen. Na de studie in Breda blijven hangen, zoals velen met mij. Wat ik me nog goed herinner van toen ik net in Breda woonde, waren de hilarische reacties op mijn opmerking: ‘Zit je nou mee m’n voeten te spelen, of wa?’🤣
Hahaha, die heb ik laatst ook meegemaakt. Werd ik teruggebeld: “Huh, wanneer speel ik met je voeten dan? Wat bedoel je nou?” Hmm, wacht effe… Haha!
Ha Elodie, k herken ze bijna allemaal (van mezelf..) Zal er toch is op gaan letten. Het ‘ doorgaan’ heb ik pas heel veel gehoord toen ik in Zeeuws Vlaanderen ging werken. Bij ons hoor je dat weer niet.
Haha geweldig! Soms heb je het zelf niet eens door. Na 40 jaar Zeeuws Vlaanderen verhuisd naar Goes. Daar kwam ik er achter dat “ op je kin kloppen” (iets niet krijgen) eigenlijk Gent’s(BE) is. Dat kende ze niet in Goes! Ik was er echt van overtuigd dat het Nederlands was hahaha. Net als ‘ als maar’ (steeds weer) Het blijft als maar regenen.
Wah dochten judder van dienkuhn?
Dienkuhn? Help me even!
Of “kuuten” zoals in slaapjes doen?
Nog nooit gehoord! Haha
Ik woon inmiddels 21 jaar in Zeeland. Als Rotterdamse was dat ontzettend wennen. Ik begreep er in het begin maar weinig van maar inmiddels ben ik aardig gewend.
Iets waar ik me erg aan stoor is ‘ergenst’… joehoe, die -t is niet nodig! Oh, en dan deze ‘ergens een elastiekje rond doen.’ Rond? Serieus, dat is ergens iets ‘omheen’ doen!
Ik ben gestopt mijn man te verbeteren. Bij de kinderen doe ik dat wel. Ik vind dat zij beschaafd Nederlands moeten leren.
Kijk, en dat vind ik juist erg jammer. Onze kinderen spreken ABN, ze wonen ook in de randstad, maar ze spreken ook gewoon West-Zeeuws-Vlaams. Ik probeer onze kleinkinderen echter ook wat dialect te leren. Uit onderzoek komt naar voren dat iemand gemakkelijker een andere taal leert wanneer men ook dialect spreekt; dat heb ik meegekregen op een conferentie in het EP. Dus ik probeer hen spelenderwijs de ‘moedertaal’ van hun vader te leren.. Ik kom oorspronkelijk uit Hoofdplaat en iemand die niet uit Hoofdplaat komt, die kan het niet uitspreken zoals diegenen die wel uit Hoofdplaat komt, zelfs niet diegenen die bijv. uit Biervliet komen en dat is toch niet ver weg. Dan merk ik dat jonge kinderen het wel kunnen leren, snel zelfs. Dat ze het van hun moeder niet zo mogen, ja… dat is wel eens vervelend… die vind het boers en zo… jammer, het kan zo rijk zijn.
Hmm, er staan er wel een paar bij waar ik me nooit van realiseerde dat het Zeeuws is, na 17 jaar Brabant heb ik nog steeds regelmatig mijn portemonnee niet bij… grappig dat me daar nog nooit iemand op gewezen heeft maar blijf het vooral gewoon gebruiken
Ik kom oorspronkelijk uut Sluus via Brugge – Breda – Parijs – Amsterdam en Aartrijke in Frankrijk terechtgekomen zo’n 45 jaar geleden. ik woon ondertussen bijna 20 jaar in de Sud ouest waar ik een vakantie huis heb en als ik met NL gasten spreek dan komen vanzelf mijn Zeeuws-Vlaamse uitdrukkingen voor de dag, Ik ga al mijn hele leven om de boodschappen en tingels en getingeld kan ik me nog goed herinneren. Eigenlijk ben ik vanuit het West Zeeuws Vlaams overgestapt naar Frans talig.
Haha, kijk eens aan! Ik begon al bijna te twijfelen over dat ‘tingelen’, omdat maar heel weinig mensen die herkennen! Dacht misschien is dat iets zeer lokaals. Maar het reikt dan toch tot in Sluis 😉
Dur bin vee van die diengers die zudder uut Bresjes anders zeggen dan wudder uut Terneuzen. Wah doch je van “stranguh” in plek van “strand”; vol mee klakkers en kreukels. Kgaan dur eens mee ophouwen, zie!
Tot mn 12e hoorde ik alleen maar Zuid-Bevelands. Eenmaal op het voortgezet onderwijs dacht ik goed mee te kunnen met het ABN….een schuufje vertaalde ik met een schuifje. Niemand begreep wat ik nu bedoelde. Ach…een lade!!;=)
Leuk dit. De meeste voorbeelden in je blog gebruikten wij vroeger thuis (Breda) ook zo. Ook een kwestie van compact taalgebruik; bij wie anders zou je je telefoon/portemonnee moeten hebben, dan bij jezelf?
‘Laat maar doen.’ had bij ons wel de Nederlandse betekenis.
Vrijwel alles wat je hier vermeldt, is nog steeds gewoon Vlaams :-). Blijven gebruiken en fier op zijn zou ik zeggen.
Bv. “tingel” is minstens in Oost-Vlaanderen nog steeds een heel gebruikelijke alternatieve benaming voor een netel. Spijtig genoeg zijn er heel veel woorden en uitdrukkingen verdwenen die mijn grootouders nog wel dagdagelijks gebruikten. Ikzelf begrijp ze nog wel als ik ze toch nog ergens hoor, maar gebruik ze zelf niet actief meer. Het gevolg van teveel A.N. op school… 😉
Dat je weet dat je misschien hier of daar iets moet aanpassen als je met mensen van het noorden om gaat, is handig, maar laat daarnaast alsjeblief de lokale kleurrijke taalvarianten toch ook verder bestaan.
Ik werk als Zeeuw al zo’n 30 jaar in Oost-Vlaanderen, en er zijn inderdaad veel overeenkomsten, maar nog meer verschillen.
‘Dagdagelijks’ is bijvoorbeeld een uitdrukking die volgens mij nergens in Nederland ‘gebezigd’ 😉 wordt.
Klopt helemaal! Dat is echt iets 100% Vlaams!
Leuk stukje! En herkenbaar …
Ik heb er dus zelf ook nog wel ééntje.
‘Omkappen van de honger’ heb ik een keer tegen een collega gezegd. Hij keek me aan of hij water zag branden en vroeg me meerdere keren te herhalen wat ik zei. Alsof ik niet te verstaan was. Het duurde even voor ik me realiseerde dat ‘omvallen’ waarschijnlijk wel Nederlands was in deze context …
Vorige week een discussie wat betreft uitspraak van de naam Patrick, en dat binnen Zeeland zelf, zo heb je blijkbaar de “Nederlandse” uitspraak en de Zeeuws-Vlaamse uitspraak ? maar is het nu Pa of Pé
Wij zeggen dat we aan het “hudderen” zijn als we een lome, vrije zondag hebben waarop alles mag en niets moet. Mijn Belgische vriend zegt dat ik het woord zelf verzonnen heb, maar een collega uit Hulst zegt het ook. Kent iemand anders dit woord ook?
Komt mij niet bekend voor, haha! Misschien in bepaalde kringen? 😉
Ik ken da ok eb dan ook in Ulst en Steen op school gezeten We spreken de H ook nie uit.Maar zelfs in ut land van nulst Zijn er grote verschillen wat dialect betreft.In de kernen.Woon al jaren in Terneuzen Is een heel ander dialect
Hudderen is toch echt zeeuws ( Vlaams)😀
In een restaurant vragen om “een schutteldoek”, nadat er een glas drinken “over tafel ging”. De ober vroeg, wat bedoeld u. O sorry, ik bedoel natuurlijk “een schoteldoek. Haha hij begreep er niks van.
Ik bedoelde natuurlijk een vaatdoekje.
En tegen vrienden “uut olland” zeggen dat het hier “zo een rotleven” is, tijdens een feestje waar we elkaar bijna niet konden verstaan. Ze snapten er helemaal niks van.. het woord lawaai kwam even niet in me op. Maar we hebben achteraf ontzettend gelachen!
Tegenwind en meewind. Ook zo’n Zeeuws dingetje.
Ik kreeg ooit bijna ruzie met mijn lief toen ik zat te klagen over mijn blein.
Ik begreep niet waarom hij me niet snapte….dat het een blaar was waar ik het over had begreep hij pas toen ik mijn voet liet zien en nóg meende ik dat hij maar plat Brabants praatte, met zijn blaren 😁
Sommige dingen herken ik, maar volgens mij zijn er ook dingen die weer echt Zeeuws-Vlaams zijn en die je op Schouwen niet hoort, zoals de tafel aanzetten en doorgaan. Wat bij ons vaak verwarring veroorzaakt is ‘laat maar doen’. Ik bedoel daarmee: laat maar gaan, we doen het niet. Terwijl een ander denkt, ok,dat gaan we dus doen. 🙂
Mijn vrouw, die uit zuid beveland komt, gebruikte het woord “achter amekaar”. Voor als je alles in 1x op at.
Ik heb niet alle bovenstaande reacties gelezen, maar wij wonen nu 19 jaar in Zeeuws Vlaanderen.Zijn zgn. ZEEBRA’S. Wat ons opviel in de taal: men trekt een foto, steekt kozijnen,en je haar ligt goed
Haha, oh ja, op die laatste reageert mijn vriendinnetje uit Groningen ook altijd heel raar!
Heel herkenbaar! Mijn vader was geboren en getogen Zeeuw! Als klein kind ben ik al vertrokken uit Zeeland. Maar in ons gezin werden veel Zeeuwse woorden en zinnen gebruikt en nu nog. Het woordje smout is bij ons een begrip! Toch vind ik het zelf niet storend. Ik heb overal in Nederland gewoond en overal is een eigen taalgebruik/dialect. Ik vind het juist grappig om te horen, waar iemand weg komt!
Zal ook beslist niet gaan verbeteren!
Dat is ook zo hoor! Ik vind het ook helemaal niet erg. Het is met een knipoog geschreven! 😉
Iets is kapot gevallen i.p.v. kapot gegaan. Heb al regelmatig uit moeten leggen dat het niet letterlijk gevallen is.
Hij stuurt zijn kat, als iemand niet komt opdagen. Met iemand zijn voeten spelen als iemand voor de gek houden. Een rekker voor een elastiek.
Heel herken allemaal! Heerlijk 😊
Met iemands voeten spelen, daar ben ik inderdaad ook nog maar pas achter dat dat geen Nederlands is!
‘Kokkelen’, een knuffel
Ik kom om de ‘ghuus’, ik kom de de kinderen ophalen.
(Dialect Aagtekerke, Walcheren)
Heerlijk dat dialect
Haha, kokkelen?! Nog nooit gehoord!
Als verpleegkundige in Zeeuws Vlaanderen komen wonen en heb in het werk aan veel nieuwe uitdrukkingen moeten wennen. Maar doe nu net zo makkelijk mee met het katheter “steken” oftewel inbrengen.
wat dacht je van dubbelle woorden in de zin …. we gaan gaan fietsen. En ga in de randstad eens in een winkel vragen heeft u een stramien en een passeviet ?
Leuk stukje!! Ik ging naar de randstad en had in het begin vooral misverstanden met laat maar doen wasrbij ik bedoelde laat maar maar degene tegen wie ik het zei in de veronderstelling was om het dus wel te doen!!
Ik weet niet zeker of het echt een Zeeuws woord is, of dat het enkel in onze familie voorkwam, maar men raakte vaak in de war als ik over een ‘rolemmer’ sprak.
Wat is dat? Een kliko?
Wij wilden verbouwen maar geen enkele aannemer maakte een kuvelesse, een koekoek dan? Ook niet. Tot ik erachter kwam dat je dit een dakkapel noemt….. Wist niet beter…
Haha, heerlijk dit soort anekdotes! Hoezo, communicatieproblemen?
Een feest van herkenning, maar ben blijven wonen in de streek, dus ik ga nog lekker gaan winkelen, als het juukt dan krauw ik, of het nou van voor of van achter jeukt, Philippinenaar (of Fuppineneir)dus als ik zeg dat ik scherlewietz op de beize zit…. dan zit ik achterstevoor op een schommel.
Weet je trouwens hoe je een Fuppieneneir herkent? Laat hem bruine suiker zeggen: bij iemand uit Philippine ligt de klemtoon op een stukje van de ui
Ik ken ze állemaal en heb me nooit gerealiseerd dat het onderdeel van een zeeuwse tongval is.
Kom zelf van Walcheren en ben niet met plat dialect opgevoed/opgegroeid. Inmiddels woon ik al bijna 30jaar in Breda en zijn de zinnetjes in je Blog uitdrukkingen die ik mezelf hoor zeggen of juist bewust niet hoor zeggen. Niet omdat ze Zeeuws zouden zijn overigens maar omdat ik weet dat het niet klopt. Niet bij…… Is hier een mooi voorbeeld van.
Grappig dat mn afkomst zich toch niet laat verloochenen.
Haha wat leuk om te horen!
tijdje geleden had ik het over buchelen. Mijn collega kijk mij raar aan. Ik had het dus over hoesten, ha ha ha.
en de term Zeebra kende ze ook niet. Uitgelegd dat ik een Zeeuw ben die in Brabant woont
Zeebra is ook wel erg creatief, haha! 😉
Geinig, weer een glimlach op mijn gezicht.
Verder is een blaar een blein. Technisch klopt het, maar de meester Nederlanders kennen het slechts als een gezwel.
Een pimpampoentje als lieveheersbeestje.
Kroten, weer correct Nederlands, maar buiten Zeeland niet veel gebruikt. En hetzelfde geldt voor veel andere uit het Frans afkomstige woorden.
Pieken of vogelpieken is darten. Zeggen ze ook in’t Belgische.
De kattenbak ik de kofferbak.
Geeuwen en gapen gebruiken we door elkaar, maar buiten Zeeland is het volgens mij vooral gapen en wordt geeuwen vaak niet herkendt.
Haha, de kattenbak durf ik ook nog wel eens te zeggen, ja!
Wat een gezever.
Toen ik eind jaren 60 naar Rotterdam vertrok en om een viertje brood vroeg, werd ik heel vreemd aangekeken. Bij ons (op Zuid Beveland) was een heel brood een achtje (800 gram) en een half dus een viertje.
Ik herken ze allemaal, en heb er hier in Maastricht ook vaak vragende gezichten mee gekregen. Vooral de tafel aanzetten. Nog zo een, vragen : wat doet er op? En de uitspraak: die kan op een drafje deur een lampeglas.
Haha, die zijn voor mij ook nieuw! Wat wil je daar mee zeggen?
Wat doet er op = wat is er aan de hand?
Op een drafje deur een lampenglas = (heel) mager persoon
Weeral inderdaad! Nu al jaren afgeleerd maar is lang stug blijven. hangen.
Ja enkele woorden zijn herkenbaar zoals doorgaan of vanachter haha.
Hollander dachten dat ik Belg was.
Niet erg. Belgen hebben ook leuke uitspraken zoals kappen(emmer water o.d leeggooien) terwijl ik dan dacht.. Waarmee moet ik kappen(stoppen) dan?
Zoals Friezen een zin hebben die de toehoorder laat weten of het een echte Fries is, stel ik voor omgeving Axel Hoek Terneuzen “Die stuukte meej zn snuute van de touter in de macadam” voor.
Wat zeggie?!
Die viel van de schommel met zijn snuit op de macadam. , macadam is asfalt denk ik. En mijn origine is Sluis!
Nooit gehoord, haha. Maar klinkt inderdaad wel erg Zeeuws!
wat een leuk stuk. ik ben zelf opgegroeid in vlissingen. maar leerde 10 jaar geleden me man kennen hij komt zelf van klooter ( kloosterzande zeeuws-vlaanderen) Waar ik nu ook woon. Wij hebben vooral dan we de worden of zinnen net iets ander zegen of uitspreken. Maar zeeuws is een mooie taal. maar heeft ook heel veel dialecten en streektaal.
Eve de wèr knippen
Leuk stukje en herkenbaar. Ik ga spontaan op zoek naar de lamaketta’s cd.
*Aj je je neihen he-tingeld è, dan moeje dr op zjeken*
Als je je geprikt hebt aan de brandnetels, plas er dan op.
* Maoaoa, ei je dada he-or’n?*
Och jeetje, heb je dat al gehoord?
Haha, heerlijk om dit hardop uit te spreken!
Op Beveland noemen ze een brandnetel een “schroeier”
Ook een leuke, volgens mij vooral op walcheren, van sterke werkwoorden zwakke werkwoorden maken. Das hij heeft iets mooi gemiekt (gemaakt).. Georven ipv geërfd.
….. dankjewel voor je leuke stukje…. eentje die ik als import in Zuid-Beveland hoor en zo ontzettend leuk vind is toeterloof….. en in Amsterdam en omstreken heet dat fluitekruid.. minstens zo leuk vind ik. Mvg Eileene
Laat maar doen dan…wat dus laat maar zitten betekent en niet laten we het maar doen…vaak heel veel verwarring opgeleverd
We zemme. Ofwel: we gaan. Bekend of alleen binnen onze familie?
Heel mijn familie komt uit Brabant, zelf kom ik uit Goes en toe gebruik ik dit allemaal op tingelen na dan. Die kende ik nog niet.
Ik betrap me zelf ook vaak op “mok ok èn” moet ik ook hebben, zonder dat ik het door heb zeg ik dat en iedereen vraagt me dat wat ik ga koken.🤣🤣
k”bin van Schouwen en vinde de Zeeuwse taele heweldeg.
Overah andere woorden in t’Zeeuwse. Ik bin van Schouwen. Vinde t’Zeeuws heweldeg. Wat dienk je van lemmahkett, of kangkalangka, kiek een kacheltje op den diek.
Ik moet nog steeds lachen als ze zeggen ach tis zonde dat kind 🤷♀️
Ik heb me tijd lang afgevraagd wat er nou zonde kan zijn van het kind
Toen m’n buurvrouw het ook tegen m’n hond ging zeggen heb ik maar gevraagd wat ze bedoelde
In Amsterdam kennen we dat niet
Ik ken een aantal Zeeuwen en herken veel van bovenstaande. Nog een paar dingen die mij opvallen bij Zeeuwen. Zij zeggen bijvoorbeeld ook: “Moest je toevallig in de buurt zijn …”, terwijl wij zeggen: “Mocht je toevallig in de buurt zijn …”. Heel vreemd want het heeft toch niet met “moeten” te maken. “Moeten” duidt op een verplichting. Ook hoor ik vaak “blaren” zeggen in plaats van “bladeren”.
Haha, dat is een goede voor ooit een deel 3 inderdaad. ‘Moet je nog wat drinken?’
Ik kom zelf uit Dordrecht, dus daardoor spreek ik geen dialect. Prachtige dialecten worden er in Zeeuws-Vlaanderen gesproken. Vraagje: is het West-Zeeuws Vlaams, maar is het wel echt Zeeuws? Want toen ik West-Zeeuws-Vlaanderen bezocht, vond ik het dialect van de mensen aldaar sterker op het West-Vlaams lijken dan op het Zeeuws van Noord- en Zuid-Beveland en Walcheren. Dit merkte ik vooral aan de g die als een h wordt uitgesproken (een typisch West- Vlaams kenmerk).
Hi Henk, ook het West-Zeeuws-Vlaams is echt Zeeuws. Maar Zeeuws is niet het West-Zeeuws-Vlaams. Snappie? Haha, een dialect is en blijft toch echt iets lokaals. En wat betreft de overeenkomst met West-Vlaanderen in België heb je vwb die regio’s helemaal gelijk! 🙂